Przezcewkowa resekcja guza pęcherza moczowego – TURT – Transurethral resection of tumor

Przezcewkowa resekcja guza pęcherza moczowego jest zabiegiem endoskopowym służącym celom diagnostycznym – tkanka nowotworowa wycięta z pęcherza wysyłana jest do badania histopatologicznego, jak i leczniczym – usunięcie guza z pęcherza moczowego. Zabieg wykonywany jest w pozycji ginekologicznej - pacjent leży na fotelu ginekologicznym z nogami umieszczonymi na specjalnych podpórkach. Materiał uzyskany podczas TURT wysyłany jest do badania histopatologicznego. TURT nazywany jest także TURBT – Transurethral resection of bladder tumor. TURT wykonywany jest w znieczuleniu regionalnym lub ogólbym. Czasami drobne zmiany mogą być usuwane w znieczuleniu dożylnym. Z reguły operacja trwa od kilku minut w przypadku małych zmian do ponad godziny kiedy w pęcherzu są duże lub liczne guzy.

Zabieg polega na wprowadzeniu do pęcherza przez cystoskop specjalnego narzędzia endoskopowego – resektoskopu, którym urolog wycina nieprawidłowe tkanki. Bezpośrednio przed przystąpieniem do przezcewkowej resekcji guza pęcherza moczowego urolog wykonuje cystoskopię. Resektoskop jest narzędziem wyposażonym w układ optyczny i pętlę elektryczną, którą urolog pod kontrolą wzroku wycina tkankę nowotworową z pęcherza moczowego. Dobrą widoczność podczas zabiegu zapewnia stały przepływ płynu płuczącego.

TURT jest leczeniem z wyboru u pacjentów z powierzchownym rakiem pęcherza moczowego. Powierzchowny rak pęcherza to taki, który nie nacieka tkanki mięśniowej ściany pęcherza moczowego. Blisko 70% pacjentów trafiających do urologów z rakiem pęcherza ma postać nienaciekającą w chwili rozpozonania nowotworu.

Czego się spodziewać po TURT

Po operacji urolog zakłada do pęcherza moczowego pacjenta cewnik Foley’a celem kontroli krwawienia i diurezy. Cewnik Foley'a zapewnia niskociśnieniowe odprowadzenie moczu dzięki czemu ściana pęcherza szybciej się goi. Przez kilka dni po TURT może występować krwiste zabarwienie moczu, zatykanie cewnika przez skrzepy krwi. U pacjentów z rozległymi zmianami, uporczywym krwawieniem po TURT może być konieczne założenie cewnika trójdrożnego, który umożliwia podłączenie stałego płukania pęcherza moczowego.
W chwili oczyszczenia moczu cewnik Foley’a jest usuwany z pęcherza moczowego. Z reguły pacjenci po TURT pozostają w oddziale przez 1-4 dni. Czasami, gdy krwawienie utrzymuje się po zabiegu konieczne jest pozostanie w oddziale do momentu samoistnego ustania krwawienia lub ponownego TURT.
Po zabiegu urolog może zalecić pacjentowi oszczędzający tryb życia i zwiększoną podaż płynów.

W jakim celu wykonywana jest przezcewkowa resekcja guzów pęcherza moczowego?

TURT wykonywany jest w celu :
-    cel diagnostyczny ocena histopatologiczna guza pęcherza moczowego – wycięte resektoskopem tkanki badane są pod mikroskopem przez patomorfologa pod kątem obecności komórek nowotworowych
-    ocena stopnia zaawansowania choroby – patomorfolog ocenia stopień inwazji raka w ścianę pęcherza co umożliwia urologowi wybór optymalnej terapii dla pacjenta
-    wyleczenie pacjenta – małe pojedyncze guzy pęcherza moczowego mogą być z powodzeniem leczone TURT.

    Fot. Przezcewkowa resekcja guza pęcherza moczowego - widok pętli resektoskopu ponad drobnym guzem okolicy ujścia lewego moczowodu.

Jakie są możliwe powikłania wkalkulowane w ryzyko TURT?

    krwawienie z pęcherza moczowego wymagające przetoczenia krwi
    infekcja pęcherza moczowego
    perforacja ściany pęcherza moczowego podczas TURT wymagająca leczenia operacyjnego
    wodonercze spowodowane blokadą w odpływie moczu w przypadku resekcji guzów naciekających na ujście pęcherzowe moczowodu
    tamponada pęcherza moczowego – zatrzymanie odpływu moczu z pęcherza spowodowane licznymi skrzepami w pęcherzu moczowym

Jaka jest skuteczność TURT ?

Skuteczność zabiegu jest wysoka. Charakterystyczną cechą raka pęcherza moczowego jest duża tendencja do nawrotów dlatego niektórzy pacjenci z rozpoznanym powierzchownym rakiem pęcherza moczowego mogą wymagać wielokrotnych TURT.

Kiedy należy się skontaktować z urologiem po TURT ?

Każdy pacjent po TURT musi mieć świadomość wystąpienia powikłań związanych z zabiegiem. Do najczęstszych powikłań po TURT wymagających pilnego kontaktu z urologiem wymienia się:
    gorączka
    nasilony ból podbrzusza
    zmniejszona diureza, ból okolicy lędźwiowej
    masywny krwiomocz

Co dalej po TURT ?

2 – 3 tygodnie po TURT pacjent otrzymuje wynik histopatologiczny, z którym powinien zgłosić się do swojego urologa. Na podstawie wyniku badania urolog decyduje o dalszym spososbie leczenia pacjenta. W przypadku rozpoznania powierzchownego raka pęcherza moczowego gdy urolog nie ma wątpliwości co do doszczętności zabiegu wykonuje się kontrolną cystoskopię po 3 miesiącach po TURT.