URSL – ureterorenoscopic lithotripsy

URSL jest metodą endoskopowego leczenia kamicy moczowodowej. Celem zabiegu jest usunięcie złogu lub złogów z moczowodu jest nieskuteczne lub niemożliwe z wykorzystaniem innych metod. Zabieg polega na usunięciu złogu  z moczowodu przez cewkę moczową

URSL wykonywany jest w znieczuleniu regionalnym w pozycji ginekologicznej. Bezpośrednio przed zabiegiem lekarz anestezjolog wykonuje znieczulenie regionalne dzięki czemu zabieg jest bezbolesny.

Czas operacji uzależniony jest od wielu czynników – wielkość i skład złogu, lokalizacja, rodzaj sprzętu endoskopowego wykorzystywanego w danym ośrodku. URSL może trwać od kilku minut do ponad godziny.

Fot. URSL - widok złogu w moczowodzie podczas zabiegu.

W czasie zabiegu urolog wprowadza ureterorenoskop przez cewkę moczową do pęcherza a następnie do moczowodu. Ureterorenoskop jest narzędziem endoskopowym średnicy kilku milimetrów, które wyposażone jest w układ optyczny i kanał roboczy. Wyróżnia się ureterorenoskopy sztywne, giętkie i półsztywne. Układ optyczny URS pozwala na obserwowanie całego zabiegu na ekranie monitora. Kanał roboczy narzędzia wykorzystywany jest do wprowadzania narzędzi endoskopowych i usuwania fragmentów złogu. Najczęściej stosowanymi narzędziami podczas URSL są kleszczyki i koszyczki Dormii.

Celem URSL jest usunięcie złogu z moczowodu pacjenta. Po uwidocznieniu złogu w moczowodzie urolog kruszy go wykorzystując różne urządzenia – lithoclast lub laser. Skuteczność metody dla złogów w odcinku przypęcherzowym wynosi około 90%. URSL może być wykorzystywany do usuwania złogów zlokalizowanych na całej długości moczowodu – również tych w górnym odcinku, w przypadku których ESWL nie przyniósł efektu.

Po zabiegu urolog może pozostawić na kilka dni cewnik moczowodowy. Jest to cienka rurka z tworzywa sztucznego wprowadzona do moczowodu podczas URSL. Jeden z końców cewnika moczowodowego wyprowadzony jest przez cewkę i podłączony do specjalnego pojemnika. Czasami istnieje potrzeba pozostawienia po URSL cewnika moczowodowego typu Pig – Tail (inaczej DJ lub 2J).

W czasie URSL wprowadzany jest specjalny jałowy płyn umożliwiający operowanie w świetle moczowodu. Dla złogów swobodnie balotujących w moczowodzie istnieje ryzyko ucieczki złogu do układu kielichowo - miedniczkowego nerki.

Wskazania do zabiegu :

  każdy złóg zlokalizowany w moczowodzie, którego rozbicie ESWL nie powiodło się lub nie jest możliwe
  złogi tworzące drogę kamiczą (Steinstrasse) w moczowodzie po ESWL lub PCNL

Kwalifikacja do URSL

Kwalifikację do zabiegu przeprowadza urolog na podstawie dostępnych badań obrazowych takich jak USG jamy brzusznej, urografia, RTG przeglądowe nerek i pęcherza czy CT – tomografia komputerowa jamy brzusznej.

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu regionalnym w pozycji ginekologicznej. Po zabiegu każdy pacjent ma założony cewnik Foley'a do pęcherza moczowego. Krwiste zabarwienie moczu, które może występować do kliku dni po zabiegu z reguły ustępuje samoistnie i nie wymaga żadnej interwencji.

Możliwe powikłania URSL

Każdy pacjent kwalifikowany do URSL informowany jest o możliwości powikłań śródoperacyjnych, które wkalkulowane są w ryzyko zabiegu. Do najczęściej występujących powikłań zalicza się :

  perforacja – przedziurawienie ściany moczowodu. Większość uszkodzeń tego typu leczonych jest z wykorzystaniem cewnika D-J, który usuwa się kilka tygodni po zabiegu
  urwanie lub wyrwanie moczowodu – w większości przypadków konieczna jest otwarta operacja naprawcza
  wytworzenie tak zwanej fałszywej drogi
  zakażenie układu moczowego z urosepsą włącznie

  kolka nerkowa,  gorączka
  przemieszczenie złogu do nerki i konieczność wykonywania zabiegów dodatkowych PCNL ,  ESWL
  w przypadku znacznego obrzęku, zwężenia lub perforacji ściany moczowodu może okazać się konieczne pozostawienie w moczowodzie na okres 4-6 tygodni cewnika typu „double J”
  całkowite rozerwanie moczowodu wymagające leczenia operacyjnego
  zwężenie lub zarośnięcie światła moczowodu