Złamanie prącia u 38 letniego mężczyzny podczas stosunku płciowego

38 letni mężczyzna zgłosił się do Izby Przyjęć z powodu silnego bólu prącia, który pojawił się podczas stosunku płciowego. Pacjent podaje, że w czasie stosunku płciowego nagle usłyszał głośny trzask, któremu towarzyszył silny ból prącia z szybko narastającym obrzękiem i zasinieniem.

Anatomia penisa

Prącie - łac. penis jest narządem kopulacyjnym, wewnątrz którego jest cewka moczowa stanowiąca wspólne ujście dla układu moczowo - płciowego. Początkowy odcinek cewki moczowej należy wyłącznie do układu moczowego. Na wzgórku nasiennym znajdują się ujścia przewodów wytryskowychi i od tego miejsca cewka moczowa jest integralną częścią układu moczowo płciowego.

Prącie położone jest powyżej worka mosznowego. Rozmiar i kształt penisa są osobniczo zmienne. W budowie prącia wyróżnia się trzy elemeny składowe. Koniec tylny stanowi nasadę prącia, część środkowa nazywana jest trzonem prącia zaś dystalna część nazywana jest żołędzią. Prącie zbudowane jest z trzech walcowatych ciał. Od strony grzbietowej prącia usytuowane są dwa symetrycznie położone ciała jamiste (łac. corpora cavernosa). Od strony brzusznej prącia zlokalizowane jest ciało gąbczaste (łac. corpus spongiosum), które otacza cewkę moczową.

Ciała jamiste przechodzą od tyłu w odnogi prącia , które przytwierdzone są do dolnych gałezi kości łonowych i pokryte są przez mięsień kulszowo - jamisty. Od przodu poczatkowy odcinek obu ciał jamistych pokryty jest żołędzią, która stanowi stożkowaty koniec ciała gąbczastego prącia. Na wierzchołku żołędzi znajduje się ujście zewnętrzne cewki moczowej. Oba ciała jamiste otoczone są osłonką białawą - lac. Tunica albuginea.

Prącie pokryte jest skórą bez podściółki tkanki tłuszczowej. Na szczycie żołędzi zlokalizowane jest ujście zewnętrzne cewki moczowej. W obrębie żołędzi skóra tworzy luźny fałd nazywany napletkiem. Od strony brzusznej napletek przytwierdzony jest do ciała gąbczastego wędzidełkiem.

Złamanie prącia - etiologia i objawy

Złamanie prącia jest nazwą zwyczajową - prącie nie posiada kości, która mogłaby ulec złamaniu. Złamanie prącia stanowi około 1% wszystkich urazów tego narządu. Przyczyną złamania prącia w większości przypadków jest silne zgięcie prącia w stanie wzwodu, w czasie którego dochodzi do pęknięcia osłonki białawej z uszkodzeniem ciała jamistego prącia. Pacjenci z reguły podają, że w czasie stosunku płciowego nagle poczuli ból członka, któremu towarzyszył charakterystyczny trzask. Pacjenci podają wystąpienie szybko narastającego krwiaka ze skrzywieniem prącia przypominającym saksofon. Charakterystyczne dla uszkodzenia osłonki białawej i ciała jamistego jest nagłe ustąpienie wzwodu.

Diagnostyka obrazowa

W większości przypadków obraz złamania prącia jest tak charakterystyczny co w połączeniu z typowym wywiadem pozwala na postawienie natychmiastowej diagnozy. W przypadku wątpliwości można wykonać badanie USG prącia, w którym ocenia się miejsce i rozległość uszkodzenia osłonki białawej.

Leczenie

Leczenie złamania prącia jest operacyjne. Zabieg wykonywany jest z reguły w znieczuleniu regionalnym w warunkach sali operacyjnej. Skóra prącia nacinana jest tuż ponad uszkodzoną osłonką białawą lub wykonuje się okrężne nacięcie u podstawy żołędzi. Po uwidocznieniu miejsca urazu zakładane są szwy na ciało jamiste i osłonkę białawą. Z regułu po zabiegu konieczne jest założenie cewnika Foley'a.

Diagnostyka różnicowa

Bardzo rzadkim urazem, który może imitować złamanie prącia jest izolowane uszkodzenie żyły grzbietowej prącia. Obraz kliniczny jest bardzo podobny mimo braku uszkodzenia osłonki białawej i ciała jamistego.

Opis postępowania

Opisywany pacjent został zakwalifikowany do operacji naprawczej. Po znieczuleniu regionalnym wykonano nacięcie w długiej osi prącia tuż ponad stwierdzonym w badaniu USG przerwaniem osłonki białawej prącia. Ewakowano dużą ilość świeżych krwiaków uwidaczniając miejsce uszkodzenia. Ciało jamiste i osłonkę białawą zeszyto. Efekt kosmetyczny i krzywizna prącia w czasie wzwodu zadowalające. 9 miesięcy po operacji na wizycie kontrolnej pacjent nie zgłasza żadnych problemów w czasie wzwodu. 

Fot. Charakterystyczny kształt złamanego prącia - prącie przypomina saksofon

Fot. Nacięta skóra prącia z widocznym miejscem uszkodzenia osłonki białawej