Ciało obce pęcherza moczowego i cewki moczowej - opis przypadku

Słowa kluczowe : ciało obce, pęcherz moczowy, cewka moczowa

Wstęp

Ciało obce (łac. corpus alienum) jest określeniem dla różnorodnych przedmiotów tkwiących w tkankach lub jamach ciała ludzkiego. Ciała obce w pęcherzu moczowym zdarzają się rzadko i najczęściej są wynikiem wprowadzenia ich przez cewkę moczową lub migracji z otaczających tkanek. W literaturze opisywane są przypadki usuwania z pęcherza moczowego świeczek, drutów elektrycznych, słomek, szczoteczek do zębów, termometrów, długopisów, igieł a nawet drobnych kości zwierzęcych. Najczęstszą przyczyną wprowadzenia do cewki moczowej ciał obcych jest masturbacja, eksperymenty seksualne, zaburzenia psychiczne pacjenta.

Ciało obce wprowadzone do pęcherza moczowego mechanicznie drażni jego śluzówkę wywołując stan zapalny. Bakterie rozkładające mocznik powodują zmianę odczynu moczu na zasadowy co sprzyja krystalizacji fosforanów. Wytrącanie się fosforanów wapnia na powierzchni ciała obcego powoduje powstawanie kamienia moczowego, którego wielkość może kilkakrotnie przewyższać wielkość wprowadzonego przedmiotu. Przewlekłe drażnienie śluzówki pęcherza może przyczynić się do rozwoju raka pęcherza moczowego i marskości jego ściany.

Objawy

Najczęstszą dolegliwością zgłaszaną przez pacjentów z ciałem obcym w pęcherzu jest nawracające zapalenie pęcherza, bolesne parcia, pieczenie przy oddawaniu moczu, nokturia, problemy z rozpoczęciem mikcji, zatrzymanie moczu. W badaniu ogólnym moczu stwierdza się najczęściej obecność leukocytów, erytrocytów i białka.

Metody leczenia

Leczenie pacjentów ciałem obcym w pęcherzu moczowym jest zabiegowe. W większości przypadków ciała obce udaje się usunąć metodami endoskopowymi. Czasami konieczne jest leczenie operacyjne metodami klasycznymi. Poniżej prezentujemy opis przypadku 42 letniego pacjenta z ciałem obcym w pęcherzu moczowym.

Opis przypadku

42 letni pacjent skierowany został do poradni urologicznej z powodu nawracających infekcji układu moczowego opornych na ambulatoryjne leczenie antybiotykami. Z wywiadu od 2 lat pacjent skarży się na okresowy ból podbrzusza z uczuciem parcia na mocz, pieczenie w cewce moczowej, przerywany strumień moczu. Według pacjenta w ciągu ostatnich 2 lat pięciokrotnie był leczony farmakologicznie jednak nie posiada dokumentacji.

W załączonej dokumentacji aktualny posiew moczu ze znamienną bakteriurią - E. coli i Pseudomonas aeruginosa z opornością na większość doustnych preparatów. W badaniu ogólnym moczu leukocyturia (500), erytrocyturia (150), bardzo liczna flora bakteryjna.

Badanie przedmiotowe - brzuch miękki, nieco tkliwy w podbrzuszu, bez objawów otrzewnowych. Na prośbę opuszczenia slipów pacjent odmówił twierdząc, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Po krótkiej rozmowie pacjent ściągnął bieliznę. Narządy płciowe zewnętrzne prawidłowej budowy, z ujścia zewnętrznego cewki moczowej wystający na 10 cm kabel elektryczny średnicy 0,45 cm. Obok cewki wyciek ropnej treści z obecnością świeżej krwi. Według pacjenta kabel wprowadził sobie około 5 dni przed zgłoszeniem się do poradni urologicznej z powodu bolesnego parcia na mocz. Żona pacjenta obecna podczas wizyty potwierdziła słowa chorego. W wywiadzie nie leczył się psychiatrycznie.

Badanie USG pęcherza moczowego nie wniosło szczegółów diagnostycznych - pusty pęcherz. Wykonano zdjęcie przeglądowe nerek i pęcherza, na którym w rzucie pęcherza moczowego widoczny jest zwój drutu z masywnymi kalcyfikacjami wprowadzony do pęcherza przez cewkę moczową.

Leczenie

Ze względu na dużą twardość drutu, wielkość zwoju w pęcherzu moczowym i duży odczyn zapalny cewki moczowej zdecydowano o leczeniu pacjenta w sposób klasyczny.
W znieczuleniu regionalnym dotarto do pęcherza moczowego i nacięto jego ścianę. Grubość ściany około 1 cm, śluzówka przekrwiona bez zmian egzofitycznych. W szyi pęcherza duży złóg średnicy około 6 centymetrów wklinowany w ujście wewnętrzne cewki. Wypreparowanie złogu stosunkowo trudne.

Po usunięciu drutu z kamieniem na końcu pęcherzowym pozostawiono czasową cystostomię i warstwowo zeszyto pęcherz moczowy i powłoki. Przebieg pooperacyjny bez powikłań. Przeprowadzona w oddziale konsultacja psychiatryczna nie wykazała istotnych odchyleń.

Wynik odległy

Pacjent zgłosił się na wizytę kontrolną po zabiegu, podczas której wykonano uroflowmetrię. Wynik badania w granicach normy. Pacjent nie stawił się na wyznaczoną ponowną kontrolę urologiczną.