Angielskie skróty i terminologia stosowane w diagnostyce i leczeniu raka prostaty

Rak prostaty jest drugim co do częstości występowania nowotworem wśród polskich mężczyzn. W USA rak prostaty jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem wśród mężczyzn. Coraz większa świadomość społeczeństwa i wczesna diagnostyka powodują, że liczba rozpoznań z roku na rok rośnie. Choroba nowotworowa jest olbrzymim stresem zarówno dla pacjenta jak i jego rodziny a terminologia stosowana w dokumentacji medycznej obfitująca w niezliczoną liczbę skrótów powoduje narastanie lęku u chorego a także jego najbliższych. Poniższe zestawienie obejmuje najczęściej stosowane skróty wykorzystywane zarówno w diagnostyce jak i leczeniu pacjentów z rakiem prostaty.

Najczęściej stosowane skróty i terminy stosowane w piśmiennictwie poświęconym diagnostyce i leczeniu raka prostaty:

ADT - ablacja androgenowa od angielskiego Androgen Deprivation Therapy
ALT - aminotransferaza alaninowa
AST lub ASPAT - aminotransferaza asparaginianowa
AR - ang. androgen receptor - receptor androgenowy
ASAP - atypowy rozrost drobnozrazikowy - atypical small acinar proliferation
BDFS - przeżycie wolne od wznowy biochemicznej - ang. Biochemical Disease Free Survival
BIL - bilirubina
BMD - ang. Bone Mineral Density - mineralna gęstość kości
BMI - indeks masy ciała - ang. Body Mass Index
BT - brachyterapia
BPH - łagodny przerost gruczołu krokowego - ang. Benign Prostatic Hyperplasia
CAB - całkowita blokada androgenowa - ang. Complete Androgen Blockade
CaP - rak gruczołu krokowego (gruczoł krokowy = prostata). Skrót pochodzi od angielskiego Cancer of the prostate
CRPC - rak prostaty oporny na kastrację - ang. Castration Resistant Prostate Cancer
CRT - radioterapia konformalna
CSAP - krioablacja gruczołu krokowego
CSS - przeżycie swoiste dla raka - ang. Cancer Specific Survival
CT - tomografia komputerowa
DRE - digital rectal examination - badanie palcem przez odbytnicę wykonywane przez urologa w celu oceny konsystencji, wielkości i ruchomości gruczołu krokowego
DSS - przeżycie swoiste dla choroby - ang. Disease Specific Survival
EBRT - radioterapia z pól zewnętrznych - ang. External Beam Radiation Therapy
ECE - naciekanie pozatorebkowe stercza - ang. Extra Capsular Extension
ED - zaburzenia erekcji - ang. Erectile Dysfunction
eLND - rozszerzona limfadenektomia czyli wycięcie węzłów chłonnych - ang. Extended Lymph Node Dissection
EPE - naciek nowotworu poza torebkę stercza - Extra Prostatic Extension
FNAB - aspiracyjna biopsja cienkoigłowa - ang. Fine-Needle Aspiration Biopsy
HIFU - skupiona wiązka fal ultradźwiękowych o dużym natężeniu od ang. High Intensity Focused Ultrasound
HT - hormonoterapia
HRPCA - hormonooporny rak gruczołu krokowego - ang. Hormone-refractory Prostate Cancer
IGRT - radioterapia pod kontrolą badań obrazowych
IMRT - radioterapia o wysokiej precyzji - ang. Intensity Modulated Radiation Therapy
IPSS - międzynarodowa skala punktowa objawów towarzyszącym chorobom gruczołu krokowego
LH - hormon luteinizujący
LHRH - analog/agonista - hormon uwalniający hormon luteinizujący
LND - wycięcie węzłów chłonnych - inaczej limfadenektomia - ang. Lymph Node Dissection
LRP - laparoskopowa prostatektomia radykalna - ang. Laparoscopic Radical Prostatectomy
MAB - maksymalna blokada androgenowa - leczenie polegające na stosowaniu analogu LHRH (zastrzyk) i antyandrogenu w postaci tabletek
META - przerzuty, skrót od łacińskiego metastasis oznaczającego przerzut
MRI - rezonans magnetyczny
NHT - neoadjuwantowa terapia hormonalna - ang. Neoadjuvant Hormonal Therapy
NVB - pęczki naczyniowo-nerwowe - ang. Neuro Vascular Bundles
OS - całkowite przeżycie - Overall Survival
PET/CT - tomografia pozytonowa (Positron Emission Tomography)
PFS - przeżycie wolne od wznowy - ang
PIN - Prostatic Intraepithelial Neoplasia. Wyróżnia się LG PIN - Low Grade PIN oraz HG PIN - High Grade PIN
PSA - swoisty antygen sterczow
PSA DT - czas podwojenia PSA - ang. PSA
R1 - dodatni margines chirurgiczny
RP - ang. Radical Prostatectomy - prostatektomia radykalna - operacja usunięcia gruczołu krokowego wraz z pęcherzykami nasiennymi i węzłami chłonnymi.
RT - radioterapia
SLN - wartowniczy węzeł chłonny - ang. Sentinel Lymph Node
SLND - wycięcie wartowniczego węzła chłonnego - Sentinel Lymph Node Dissection
SM +/- - dodatnie lub ujemne marginesy chirurgiczne
SVI - naciekanie pęcherzyków nasiennych
TK - tomografia komputerowa - inaczej CT od Computed Tomography
TNM - klasyfikacja TNM stosowana do oceny stopnia zaawansowania nowotworu
TRUS - biopsja gruczołu krokowego wykonywana przez odbytnicę pod kontrolą głowicy
transrektalnej. Skrót pochodzi od ang. Transrectal Ultrasonic Scan
TURP - przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego - ang. Tranurethral Resection of Prostate
USG - badanie ultrasonograficzne