Czynniki ryzyka rozwoju raka pęcherza moczowego

Czynnikiem ryzyka nazywa się wszystko co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. W przypadku raka pęcherza moczowego znamy kilka czynników ryzyka z udowodnionym wpływem na rozwój raka pęcherza moczowego. Występowanie czynników ryzyka nie oznacza, że u danego człowieka na pewno rozwinie się choroba nowotworowa jednak wiedza na ich temat pozwala zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu (papierosy, cygara, fajka) uważane jest za główny czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego. Ryzyko wystąpienia choroby u palaczy jest dwukrotnie większe w porównaniu do ryzyka osób niepalących. Bezpośrednią przyczyną zwiększonej zapadalności palaczy na raka pęcherza są związki chemiczne wydzielane do moczu palaczy, które działają kancerogennie na śluzówkę pęcherza moczowego.

Ekspozycja na związki chemiczne

U pacjentów z rozpoznanym rakiem pęcherza moczowego występuje potwierdzona zależność między występowaniem nowotworu a czynnikami związanymi z zawodem pacjenta. Nerki oczyszczając organizm ze szkodliwych związków wydzilają je do moczu. Mocz zawierające zwiększone stężenia rakotwórczych substancji działa uszkadzająco na komórki śluzówki pęcherza moczowego i przyczynia się do kancerogenezy. Najbardziej znanym czynnikiem rakotwórczym są aminy aromatyczne. Do grup ryzyka zawodowego należą pracownicy przemysłu gumowego, lakierniczego,drukarskiego,odlewni żeliwa i aluminium, pracujący przy produkcji barwników. Znany jest fakt, że rak pęcherza może rozwinąć się wiele lat po ekspozycji.

Związki chemiczne uznane za kancerogeny raka pęcherza moczowego :
4 – aminobifenyl
alfa ibeta naftylamina
fenacetyna
o – toluidyna
benzydyna i jej pochodne
chlornafazyna
metylenodianilina

Wiek

Wiek pacjenta jest czynnikiem, na który nie mamy wpływu. Rak pęcherza występuje najczęściej u pacjentów powyżej 40 roku życia. Szczyt zachorowalności na raka pęcherza występuje po 60 roku życia.

Płeć

Rak pęcherza występuje około czterech razy częściej u mężczyzn niż u kobiet.

Przewlekły stan zapalny pęcherza moczowego

Przewlekły stan zapalny pęcherza moczowego, kamica pęcherza moczowego i ciała obce w pęcherzu przebywające w nim przez długi czas są znanymi czynnikami ryzyka rozwoju pęcherza moczowego. W krajach rozwijających się infekcja parazytem – Schistosoma haematobium powodującym odczyn zapalny pęcherza wiąże się z większą zachorowalnością na raka pęcherza moczowego.

Rasa

Częstość występowania raka pęcherza moczowego u białych jest dwukrotnie większa w porównaniu do czarnoskórych i azjatów.

Wywiad rodzinny - obciążenia genetyczne

Występowanie raka pęcherza u krewnych pierwszego stopnia wiąże się z większą zapadalnością na raka pęcherza moczowego.

Wady układu moczowego

Wrodzone wady układu moczowego mogą mieć wpływ na zwiększone ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego. Do najczęściej wymienianych wad układu moczowego powodujących wzrost prawdopopodobieństwa wystąpienia gruczolakoraka pęcherza moczowego jest przetrwały moczownik. W rozwoju płodowym moczownik jest kanałem łączącym pęcherz moczowy z omocznią. Moczownik w czasie rozwoju ulega zamknięciu tworząc więzadło pęcherzowo - pępkowe.

Chemioterapia i radioterapia

Chemioterapia i radioterapia miednicy małej może wpływać na zwiększenie ryzyka wystąpienia raka pęcherza moczowego jednak według statystyk jest to mało istotny czynnik. Najbardziej znanym chemioterapeutykiem zwiększającym ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego jest cyklofosfamid.