Klasyfikacja TNM raka pęcherza moczowego

Klasyfikacja TNM określa stopień zaawansowania choroby nowotworowej i pomaga w wyborze optymalnego sposobu leczenia. Skrót TNM pochodzi od pierwszych liter angielskich słów : Tumor - guz, Nodes - węzły chłonne, Metastases - przerzuty odległe.
Stopień zaawansowania raka pęcherza moczowego ustalany jest na podstawie wyników badań obrazowych, histopatologicznych, diagnostycznych. Znajomość stopnia zaawansowania choroby pozwala na dobór optymalnego sposobu leczenia i ma znaczenie w rokowaniu.

T – ang. tumor – guz – czterostopniowa skala (1-4) określająca stopień rozrostu guza pęcherza moczowego i jego stosunek do otaczających tkanek. Im wyższy stopień T tym nowotwór jest bardziej zaawansowany.

Tx – nie  ma możliwości stwierdzenia guza pierwotnego
T0 – nie stwierdza się guza pierwotnego
Ta – nieinwazyjny guz brodawczakowaty
Tis – rak śródnabłonkowy – carcinoma in situ (CIS)
T1 – nowotwór naciekający podnabłonkową tkankę łączną – podścielisko
T2 – nowotwór naciekający błonę mięśniową

    T2a – nowotwór naciekający wewnętrzną połowę błony mięśniowej
    T2b – nowotwór naciekający zewnętrzną połowę błony mięśniowej

T3 – nowotwór naciekający poza błonę mięśniową

   T3a – naciekanie poza błonę mięśniową widoczne tylko mikroskopowo
   T3b – naciekanie nowotworu poza błonę mięśniową widoczne makroskopowo

T4 – nowotwór naciekający narządy sąsiednie

   T4a – nowotwór naciekający na stercz, macicę pochwę
   T4b – nowotwór naciekający na ścianę miednicy lub powłoki brzuszne

N – ang. nodes – węzły chłonne – skala od 0-3. Węzły chłonne są skupiskami tkanki limfatycznej stanowiącej element układu immunologicznego. Cecha N określa stopień rozprzestrzenienia raka pęcherza do regionalnych węzłów chłonnych. Regionalne węzły chłonne to węzły zlokalizowane w miednicy w sąsiedztwie pęcherza moczowego.

Nx – nie ma możliwości oceny węzłów chłonnych
N0 – brak przerzutów do węzłów chłonnych
N1 – przerzut pojedynczy do 2cm
N2 – przerzut pojedynczy 2-5 cm lub mnogi do 5cm
N3 – przerzut pojedynczy lub przerzuty mnogie ponad 5 cm

M – ang. metastases – przerzuty. Obecność przerzutów raka do narządów lub odległych węzłów chłonnych. Cecha M jest dwustopniowa 0 – 1.

Mx – nie można ocenić obecności przerzutów
M0 – nie ma przerzutów odległych
M1 – istnieją przerzuty odległe

Skala rangowa stopnia zaawansowania choroby nowotworowej (I – IV)

Stopień I (T1, N0, M0)

Rak naciekający podnabłonkową tkankę łączną ściany pęcherza moczowego bez cech naciekania mięśniówki pęcherza moczowego. Nie stwierdza się przerzutów do węzłów chłonnych regionalnych i odległych.

Stopień II (T2, N0, M0)

Rak pęcherza naciekający mięśniówkę ściany pęcherza moczowego bez cech naciekania tkanki tłuszczowej okołopęcherzowej. Nie stwierdza się zajęcia regionalnych i odległych węzłów chłonnych.

Stopień  III (T3 lub T4a, N0, M0)

Rak przekraczający ścianę pęcherza moczowego, który nacieka otaczającą pęcherz tkankę tłuszczową – T3 lub okoliczne struktury anatomiczne – gruczoł krokowy, macica, pochwa – T4. Nie stwierdza się przerzutów do węzłów chłonnych.

Stopień IV (T4b, N0, M0) lub (jakikolwiek stopień T, N 1 to 3, M0) lub (jakikolwiek stopień T, jakikolwiek stopień N, M1)

Rak pęcherza naciekający na kości miednicy lub ścianę jamy brzusznej – T4b lub nowotwór dający przerzuty do węzłów chłonnych – T1 do T3. Do czwartego stopnia zaliczani są pacjenci ze stwierdzeniem przerzutów odległych – M1.