Wskazówki dla pacjentów z rozpoznanym rakiem jadra

Rak jądra - od podejrzenia do leczenia

Rozpoznanie raka jądra stawiane jest na podstawie wyniku histopatologicznego uzyskanego z badania usuniętego jądra. W przypadku podejrzenia raka jądra konieczne jest leczenie operacyjne - operacja usunięcia jądra (łac. Orchidectomia inguinalis).

Anatomia moszny i fizjologia jąder

Oba jądra położone są w worku mosznowym. Położenie jąder w mosznie zapewnia im odpowiednią temperaturę, która jest niezbędna do prawidłowej spermatogenezy. Funkcję jąder można podzielić na hormonalną i rozrodczą. Jądra odpowiedzialne są za produkcję męskiego hormonu płciowego - testosteronu. Funkcja rozrodcza jąder polega na produkcji plemników.

Podejrzenie raka jądra

Najczęściej zgłaszanym przez pacjentów objawem jest niebolesne powiększenie jądra lub zmiana jego konsystencji - jądro staje się twarde. Jeśli lekarz podejrzewa nowotwór jdra konieczne jest wykonanie USG moszny i oznaczenie markerów nowotworowych. USG moszny jest nieinwazyjnym badaniem o wysokiej swoistości i z reguły jest wystarczające do podjęcia decyzji o leczeniu operacyjnym. Markery nowotworowe w przypadku podejrzenia raka jądra oznaczane są z surowicy krwi. Podstawowymi markerami raka jądra są AFP, Beta - HCG i LDH.

Fot. Ultrasonograficzny obraz nowotworów jądra.

Leczenie raka jądra

  Usunięcie jądra - pierwszym etapem leczenia nowotworów jądra jest orchidektomia czyli operacja polegająca na usunięciu jądra wraz z powrózkiem nasiennym. Operacja wykonywana jest z dostępu pachwinowego i trwa od 15 do 30 minut. W zależności od ośrodka tomografia komputerowa jamy brzusznej mająca na celu ustalenie obecność przerzutów do węzłów chłonnych wykonywana jest przed lub po operacji. Usunięcie jednego jądra nie ma istotnego wpływu na płodność mężczyzny. Należy pamiętać aby przed podjęciem dalszego leczenia - chemio lub radioterapii zdeponować próbkę nasienia w banku spermy. Leczenie uzupełniające chemioterapią lub naświetlaniami może mieć negatywny wpływ na płodnośc dlatego zaleca się oddanie nasiena do banku spermy przed rozpoczeciem leczenia onkologicznego.

Fot. Preparat z orchidektomii pachwinowej - jądro z guzem i powrózek nasienny.

Po usunięciu jadra preparat umieszczany jest w pojemniku z roztworem formaliny i wysyłany do zakładu patomorfologii. Po utrwaleniu preparatu i odpowiednim jego opracowaniu materiał histopatologiczny oceniany jest pod mikroskopem. Ustalenie rodzaju nowotworu i jego stopnia zaawansowania (klasyfikacja TNM raka jądra) możliwa jest kwalifikacja do dalszego leczenia. U części pacjentów nie ma konieczności dalszego leczenia - prowadzona jest wyłącznie obserwacja. U większości pacjentów z rozpoznanym rakiem jądra konieczne jest dodatkowe leczenie - chemioterapia lub radioterapia.

Chemioterapia w raku jądra

Chemioterapia jest leczeniem polegającym na niszczeniu komórek nowotworowych lekami z grupy cystostatyków. Chemioterapeutyki podawane są dożylnie. chemioterapia może powodować objawy ze strony przewodu pokarmowego - nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia stolca. W czasie leczenia chemioterapią stosowane są leki, które łagodzą działania niepożadane chemioterapii. W czasie leczenia może dojśc do wypadnięcia włosów, które odrastają po zakonczeniu leczenia. Chemioterapia może mieć negatywny wpływ na jakośc nasienia, która z reguły poprawia się w okresie około 24 miesięcy po zakonzceniu stosowania chemioterapetykami. U części pacjentów dochodzi do trwałego uszkodzenia wytwarzania plemników.

Radioterapia w leczeniu nasieniaków jądra

Nasieniaki - łac. seminoma są nowotworami jądra wrażliwymi na promieniowanie jonizujące. Celem leczenia jest zniszczenie komórek nowotworowych poprzez uszkkodzenie ich struktury.

Operacja usunięcia węzłów chłonnych z przestrzeni zaotrzewnowej

RPLND - usunięcie węzłów chłonnych z przestrzeni zaotrzewnowej jest zabiegiem, który może być zaproponowany pacjentowi w przypadku przetrwałej choroby przerzutowej. Jeśli po zakończeniu chemioterapii w przestrzeni zaotrzewnowej widoczne są pakiety przerzutowych węzłów wówczas onkolog może zalecić operację usunięcia węzłów. RPLND - ang. Retroperitoneal Lymph Node Dissection jest rozległym zabiegiem polegającym na otwarciu jamy brzusznej i doszczętnym usunięciu węzłów chłonnych z przestrzeni zaotrzewnowej.

Kontrole po zakończeniu leczenia

Każdy pacjent leczony z powodu raka jądra pozostaje pod ścisłą kontrolą onkologiczną. Oznaczenia markerów nowotworowych, tomografia komputerowa jamy brzusznej i klatki są standardowymi badaniami wykonywanymi w celu kontroli przebiegu leczenia.

Polecane artykuły

  Czynniki ryzyka wystąpienia raka jądra
  Jak rozpoznaje się raka jądra
  Rodzaje histopatologiczne raka jądra
  Operacja usunięcia jadra - łac. Orchidectomia inguinalis
  Markery nowotworowe raka jądra
  Chemioterapia w leczeniu raka jądra
  Radioterapia w leczeniu nowotworów jądra
  Profilaktyka raka jądra

Polecane filmy

  Samokontrola jąder - profilaktyka nowotworów jądra