Usunięcie jądra - łac. orchidectomia lub orchiectomia

Podstawowym sposobem leczenia pacjentów z podejrzeniem raka jądra jest chirurgiczne usunięcie jądra z dostępu pachwinowego - łac. orchidectomia lub orchiectomia.

Przed operacją usunięcia jądra

Zanim urolog skieruje pacjenta na operację usunięcia jadra z powodu podejrzenia raka jądra konieczne jest wykonanie badania USG moszny i pobranie krwi do oceny stężenia markerów nowotworowych.

Badanie USG moszny jest podstawowym badaniem obrazowym stosowanym do oceny jąder. Badanie jest całkowicie niebolesne dla pacjenta i nie niesie ze sobą żadnych powikłań. Markery nowotworowe to substancje antygenowe, których obecność jest charakterystyczna dla danego typu nowotworu. W przypadku raka jadra markerami nowotworowymi są : AFP, B - HCG, LDH. Markery nowotworowe służą celom diagnostyczno - leczniczym a także wykorzystywane są w ustaleniu rokowania.

Usunięcie jednego jądra nie ma wpływu na aktywność seksualną pacjenta więc nie należy zastanawiać się nad koniecznością usunięcia jądra w przypadku podejrzenia raka. Wielu pacjentów zadaje sobie pytanie czy usunięcie jądra nie może być poprzedzone biopsją jądra przez skórę moszny. W przypadku podejrzenia raka jądra biopsja jest absolutnie przeciwwskazana ze względu na możliwość rozsiewu nowotworu (T4 wg. TNM). Pacjenci z jednym jądrem po zabiegu orchidectomii mogą mieć potomstwo po zakończeniu leczenia onkologicznego. Zastosowanie chemioterapii może mieć wpływ na jakość nasienia więc warto rozważyć oddanie nasienia do banku spermy przed rozpoczęciem leczenia. Należy pamiętać, że starania o dziecko mogą być podjęte minimum po 2 latach od ostatniego cyklu chemioterapii. Usunięcie jądra wykonywane jest w warunkach sali operacyjnej i może być przeprowadzone w znieczuleniu regionalnym lub ogólnym złożonym. Rodzaj znieczulenia ustalany jest wspólnie z anestezjologiem w dniu poprzedzającym operację.

Usunięcie jądra - orchidectomia

Usunięcie jądra w przypadku podejrzenia raka jądra polega na usunięciu jądra, najądrza i kikuta powrózka nasiennego przez kanał pachwinowy. Cięcie wykonywane jest po stronie chorego jądra na skórze brzucha równolegle do więzadła pachwinowego, które zlokalizowane jest pomiędzy kolcem biodrowym przednim górnym i guzkiem kości łonowej. Długość cięcia wynosi z reguły od 6 - 10 cm i uzależnione jest od warunków operacyjnych. Lokalizacja cięcia powyżej więzadła pachwinowego pozwala na dotarcie do powrózka nasiennego. Kolejnym krokiem jest otwarcie kanału pachwinowego i wypreparowanie powrózka nasiennego. Gdy powrózek nasienny jest dobrze uwidoczniony operator zaciska na nim specjalne klemy, między którymi jest on przecinany. Koniec bliższy powrózka nasiennego - kikut, który pozostaje w kanale pachwinowym zostaje podkłuty i podwiązany nicią chirurgiczną. Koniec dalszy, który połączony jest z jądrem wyciągany jest przez pierścień pachwinowy zewnętrzny na zewnątrz. Jądro po usunięciu wkładane jest do naczynia z formaliną i wysyłane do badania histopatologicznego. Średni czas operacji usunięci jądra wynosi około 40 - 50 minut. W czasie zabiegu urolog może pozostawić w ranie pooperacyjnej dren, który odprowadza gromadzącą się krew i surowiczy przesięk. W większości przypadków dren usuwany jest następnego dnia po operacji.

Fot. Preparat z orchidektomii - jądro z guzem i powrózek nasienny.

Po operacji usunięcia jądra

Miejsce po operacji będzie przez jakiś czas bolesne przy dotyku. Często pacjenci zgłaszają zaburzenia czucia w okolicy operowanej - niedoczulica lub przeczulica skóry. Szwy po orchidectomii usuwane są w 7 dobie po zabiegu, ale mogą być sytuacje wymagające utrzymania ich dłużej. Szybkie uruchomienie po operacji gwarantuje szybki powrót do pełnej aktywności fizycznej. W przypadku gdy pacjent operowany był w znieczuleniu regionalnym warto przez 24 godziny po operacji ograniczyć wstawanie z łóżka do minimum.

Wynik histopatologiczny usuniętego jądra odsyłany jest do oddziału, w którym operowany był pacjent po około 2 - 3 tygodniach.