Rodzaje kamieni nerkowych

Kamica moczowa czyli powstawanie złogów w nerkach lub drogach wyprowadzających mocz spowodowana jest wytrącaniem się w moczu kryształów, które z czasem przybierają postać kamieni o różnej wielkości i kształtcie. Złogi szczawianowo-wapniowe stanowią blisko 70% wszystkich złogów nerkowych.

Kamica szczawianowo-wapniowa: dokładny mechanizm powstawania złogów  tego typu nie jest dokładnie poznany. Najpopularniejsza teoria tłumacząca ich powstanie zakłada zachwianie równowagi pomiędzy stężeniami wapnia i szczawianów w moczu z równoczesnym spadkiem stężenia substancji hamujących proces krystalizacji takich jak ureopontyna czy białko Tama-Horsfalla. Wyróżnia się trzy główne przyczyny zwiększonego stężenia jonów wapnia w moczu (hiperkalciuria): nieprawidłowe, nadmierne wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, patologiczna mobilizacja wapnia z kości oraz zaburzone wchłanianie zwrotne jonów wapnia w nerkach powodujące ich ucieczkę do moczu.

Kamica fosforanowo-wapniowa: za najczęstsze przyczyny kamicy fosforanowo-wapniowej uznaje się nadczynność przytarczyc, kwasicę cewkową i infekcję układu moczowego.

Kamica moczanowa - złogi zbudowane z kwasu moczowego występują u blisko 10% pacjentów z kamicą nerkową. U większości chorych z kamicą moczanową obserwuje się wysokie stężenie kwasu moczowego w moczu i jego niskie pH. Złogi zbudowane z kwasu moczowego najczęściej występują u chorych z nadwagą, cukrzycą i dną moczanową.

Kamica struwitowa - inaczej kamica infekcyjna czyli spowodowana przez przewlekłą infekcję bakteriami rozkładającymi mocznik zawarty w moczu. Do najczęściej występujących bakterii produkujących ureazę - enzym rozkładający mocznik zalicza się Proteus mirabilis i Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae i Ureaplasma urealyticum. Rozkład mocznika do amoniaku i dwutlenku węgla powoduje zasadowy odczyn moczu i powstawanie kryształów struwitu i apatytu. Bakterie ureazododatnie stanowią pierwotne jądro krystalizacji i toczone kryształami struwitu przyczyniają się do rozrostu zakażonego złogu, który często powoduje powstanie kamicy odlewowej. Nazwa kamicy odlewowej wzięła się od form jakie przybierają złogi. Złóg odlewowy może zająć pojedynczy kielich, całą grupę kielichów,miedniczkę nerkową a w zaawansowanych przypadkach cały układ kielichowo- miedniczkowy.

Kamica cystynowa występuje u pacjentów z zaburzonym wchłanianiem aminokwasów dwuzasadowych czyli cystyny, ornityny, lizyny i argininy. Cystyna jest aminokwasem zbudowanym z dwóch cząsteczek cysteiny połączonych mostkiem dwusiarczkowym. Cystynuria czyli wysokie stężenie cystyny w moczu jest wrodzoną wadą metaboliczną (dziedziczenie autosomalne recesywne). Złogi cystynowe mają bladożółty kolor i są słabo widoczne na zdjęciach rentgenowskich.

Złogi spowodowane leczeniem farmakologicznym - stosowanie niektórych leków przeciwwirusowych lub niektórych leków moczopędnych może spowodować ich krystalizację w drogach moczowych. Innym mechanizmem powstawania złogów związanych z leczeniem farmakologicznym są zmiany w moczu zachodzące w wyniku ich stosowania.