Biopsja nerki - pobranie wycinków z nerki pod kontrolą USG

Biopsja nerki jest badaniem polegającym na pobraniu wycinków miąższu nerki do badania histopatologicznego. Pobrane w czasie badania wycinki z nerki oceniane są pod mikroskopem przez patomorfologa.Mikroskopowe badanie pobranych wycinków pozwala na ocenę kłebuszków nerkowych i zachodzących w nich zmian chorobowych. Wykorzystanie różnych metod barwienia  i technik immunofluorescencyjnych pozwala na ustalenie odczynu immunologicznego w obrębie nerki. W przypadku wątpliowści diagnostycznych pobrane wycinki oceniane są pod mikroskopem elektronowym.

Przygotowanie do biopsji nerki

Pacjent powinien poinformować lekarza kierującego na biopsję nerki o wszystkich stosowanych lekach i chorobach. U pacjentów stosujących leki wpływające na krzepnięci krwi może być konieczne odstawienie tych leków na kilka dni przed zabiegiem i zastąpienie ich heparyną drobnocząsteczkową. Przed badaniem konieczne jest wykonanie badania ogólnego moczu w celu wykluczenia ostrej infekcji układu moczowego.

W jaki sposób wykonywana jest biopsja nerki

Biopsja nerki wykonywana jest w warunkach sali zabiegowej. Po ułożeniu pacjenta na stole zabiegowym - na plecach lub boku przeciwległym do nerki obmywa się okolicę lędźwiową płynem odkażającym. Okolica lędźwiowa okładana jest jałowymi serwetami. Kolejnym krokiem jest ustalenie dogodnego miejsca do wprowadzenia igły biopsyjnej - lekarz ustala miejsce za pomocą głowicy aparatu USG. Miejsce dogodne do wprowadzenia igły znieczulane jest nasiękowo lignocainą. Biopsja nerki nie wymaga znieczulenia ogólnego i wykonywana jest z wykorzystaniem znieczulenia miejscowego i analgosedacji. Biopsja wykonywana jest pod stałym nadzorem USG - lekarz wprowadza igłę do przestrzeni zaotrzewnowej i wkłuwa ją w odpowiednie miejsce nereki. W czasie standardowej biopsji nerki pobieranych jest kilka wycinków. Specjalna konstrukcja igły - TRU CUT umożliwia pobranie cienkich wałeczków o długości około 1 - 2 cm, które utrwalane są następnie w roztworze formaliny.

W niektórych ośrodkach lub w przypadku trudnych do zobrazowania biopsja nerki wykonywana jest pod kontrolą tomografii komputerowej.

Wskazania do wykonania biopsji nerki

Podstawowymi wskazaniami do biopsji nerki jest izolowany białkomocz i krwiomocz, który nie jest wynikiem schorzeń urologicznych. Biopsja jest standardowym badaniem w przypadku podejrzenia nefropatii u pacjentów z chorobami układowymi np. toczeń układowy. Badanie wykonywane jest w celu uzyskania materiału histopatologicznego u pacjentów z niewydolnością nerek o niejasnej etiologii. Biopsja nerki i jest kluczowym badaniem w przypadku pacjentów po przeszczepie nerki - jest ono jedynym badaniem, które ocenia funkcję przeszczepionej nerki i zmiany histopatologiczne w jej miąższu. Biopsja nerki jest podstawowym badaniem stosowanym w przypadku podejrzenia odrzucenia przeszczepu. Biopsja nerki jest dodatkowym badaniem diagnostycznym w przypadku guzów nerki o niejasnym obrazie w tomografii komputerowej. Pacjenci z uogólnioną chorobą nowotworową w przebiegu raka nerki mogą być poddani biopsji nerki przed włączeniem leczenia systemowego. Działanie takie wykonywane jest wyłącznie w wybranych przypadkach.

Przeciwwskazania do wykonania biopsji nerki

Najważniejszymi przeciwwskazaniami do wykonania biopsji są zaburzenia krzepnięcia i niekontrolowane nadciśnienie tętnicze. Względnymi przeciwwskazaniami do wykonania badania jest ciąża i zmiany zapalne skóry w okolicy lędźwiowej.

Powikłania biopsji nerki

Wśród powikłań biopsji nerki najczęściej wymienia się krwiomocz i krwiaki okołonerkowe. Przemijający krwiomocz o niewielkim nasileniu obserwowany jest u większości pacjentów po biopsji nerki. Biopsja nerki może przyczynić się do powstania przetoki tętniczo - żylnej, której leczenie polega na superselektywnej embolizacji. Selektywna embolizacja wykonywana jest przez radiologa interwencyjnego. Krwiak podtorebkowy lub okołonerkowy rzadko wymaga interwencji urologicznej i większości przypadków leczone są zachowawczo. Wśród bardzo rzadko występujących powikłań wymienia się urazy wątroby i jelit.

Rekonwalescencja po biopsji nerki

Po badaniu pacjent przez kilka godzin powinien leżeć w łóżku. W zależności od ośrodka i przebiegu biopsji pacjent wypisywany jest do domu tego samego dnia lub w pierwszej dobie po zabiegu. W przypadku wystąpienia gorączki, silnego bólu okolicy lędźwiowej lub brzucha, osłabienia lub zatrzymania moczu konieczny jest pilny kontakt z lekarzem.