Krwiomocz - łac. haematuria

Krwiomoczem nazywane jest krwiste zabarwienie moczu spodowane domieszką krwi. Krwiomocz może być makroskopowy  - widoczny gołem okiem i mikroskopowy, kiedy krwinki czerwone widoczne są tylko pod mikroskopem. Krwiomocz mikroskopowy nazywany jest krwinkomoczem.

Pojawienie się krwi w moczu jest stanem, który zawsze wymaga konsultacji z lekarzem. Nawet jednorazowy krwiomocz nie może zostać zignorowany przez pacjenta. Bardzo często rozpoznaje się zaawansowane choroby nowotworowe układu moczowego, które przebiegały z jednorazowym bezbolesnym krwiomoczem, który został zignorowany przez chorego.

Wśród najczęstszych przyczyn krwiomoczu wymienia się

     choroby układu moczowego - nerek, moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej
     choroby układu płciowego mężczyzny - krwawienie z gruczołu krokowego
     choroby internistyczne powodujące zaburzenia krzepnięcia krwi, leki wpływające na krzepnięcie krwi

Najważniejszym elementem w diagnostyce krwiomoczu jest ustalenie jego źródła. Krwiomocz może mieć pochodzenie ze wszystkich pięter układu moczowego.

Wśród najczęstszych chorób przebiegających z krwiomoczem wymienia się

     nowotwory układu moczowego i płciowego - nowotwory nerek, pęcherza moczowego, miedniczki nerkowej i moczowodów, rak gruczołu krokowego, nowotwory cewki moczowej, choroby nowotworowe naciekające na ścianę pęcherza moczowego z zewnątrz
     kamica układu moczowego - kamica nerkowa, kamica moczowodowa, kamica pęcherza moczowego
     urazy układu moczowo - płciowego
     stany zapalne układu moczowego
     przerost gruczołu krokowego
     ciało obce pęcherza moczowego
     urazy układu moczowego

Wszystkie nowotwory układu moczowego mogą występować z krwiomoczem. Do najczęstszych chorób nowotworowych układu moczowego zalicza się raka pęcherza moczowego. Krwiomocz może być krótkotrwały i bezbolesny przez co często jest lekceważony przez pacjentów. Choroby nowotworowe układu moczowego mogą przebiegać bardzo podstępnie - często pacjenci z zaawansowanymi nowotworami podają w wywiadzie jednodniowy krwiomocz kilka miesięcy przed zgłoszeniem się do lekarza, któremu nie towarzyszyły żadne dolegliwości.

Kamica układu moczowego może być przyczyną wystąpienia krwiomoczu. Z reguły krwiomocz w przebiegu kamicy powiązany jest z dolegliwościami bólowymi o charakterze kolki nerkowej. Do najczęstszych postaci kamicy układu moczowego powodujących wystąpienie krwiomoczu zalicza się kamicę moczowodową. Złóg przesuwający się w moczowodzie może mechanicznie uszkodzić nabłonek wyścielający moczowód co daje krwiste zabarwienie krwiomoczu.

Choroby zapalne pęcherza moczowego mogą przebiegać z wystąpieniem krwiomoczu. Pacjenci z reguły podają ból podbrzusza z towarzyszącymi dolegliwościami dyzurycznymi.

Wraz z wiekiem pacjenta wzrasta prawdopodobieństwo, że krwiomocz może być objawem nowotworu układu moczowo - płciowego.