Metody leczenia zwężenia cewki moczowej

Leczenie zwężenia cewki moczowej pozostaje dużym problemem we współczesnej urologii. Duża częstość nawrotów zwężenia po udanym zabiegu operacyjnym nie znalazła do tej pory skutecznego rozwiązania.

Urethrotomia optica interna m. Sachse –  Urethrotomia optyczna wewnętrzna sposobem Sachse - UOW - endoskopowe rozcięcie zwężenia cewki moczowej

  Urethrotomia – endoskopowe rozcięcie zwężenia cewki moczowej jest najczęściej stososwanym zabiegiem w leczeniu zwężenia cewki moczowej (łac. Strictura urethrae). Operacja wykonywana jest w sali endoskopowej przez urologa. Pacjent układany jest w pozycji ginekologicznej z nogami opartymi na specjalnych podpórkach. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu dożylnym lub regionalnym. Urolog wprowadza do cewki moczowej narzędzie endoskopowe nazywane urethrotomem i lokalizuje miejsce zwężenia cewki moczowej. Urethrotom jest narzędziem posiadającym ruchome ostrze zwrócone do góry. Urolog  rozcina podłużnie zwężenie cewki moczowej. Głębokość cięcia uzależniona jest od stopnia zwężenia cewki moczowej. Po rozcięciu zwężenia wykonywana jest rutynowa cystoskopia. Po zabiegu u każdego pacjenta pozostawia się na kilka dni cewnik Foley’a. Zwężenia cewki moczowej na długim odcinku czasami wymagają pozostawienia cewnika na kilka tygodni.  Krwiste zabarwienie moczu, które może pojawić się po zabiegu z reguły ustępuje samoistnie i nie wymaga interwencji urologicznej.
Czasami istnieje konieczność pobrania wycinków do badania histopatologicznego. Wynik urethrotomii ściśle powiązany jest z długością zwężonego odcinka. Długie odcinki zwężenia i zwężenia pourazowe dają najgorsze rokowanie. Skuteczność leczenia zwężeń cewki moczowej metodą endoskopową jest wysoka i sięga blisko 90%.

Co dalej po zabiegu ?

Po zabiegu urolog pozostawi w pęcherzu cewnik Foley'a, który usuwany jest z reguły po kilku dniach lub kilku tygodniach w przypadku zwężeń na długim odcinku. Mocz po zabiegu może mieć krwiste zabarwianie nawt przez kilka dni. Krwiste zabarwienie moczu z reguły nie wymaga to żadnej interwencji i ustępuje samoistnie. Czasami skrzepy powodują zatkanie cewnika moczowego, co wymaga przepłukania cewnika przez pielęgniarkę.

Czy jest możliwość nawrotu zwężenia cewki moczowej po urethrotomii?

Zwężenie cewki moczowej jest chorobą o nieprzewidywalnym przebiegu. Nawroty zwężenia cewki moczowej zdarzają się stosunkowo często. Pacjenci po urethrotomii wymagają okresowych konroli urologicznych, podczas których wykonywane są uroflowmetria lub kontrola drożności cewki moczowej. Najlepsze rokowanie mają pacjenci z krótkimi zwężeniami w odcinku wiszącym cewki moczowej. Długie, mnogie zwężenia niekiedy wymagają leczenia wieloetapowego i mają tendencję do nawrotów.

Czy są inne metody leczenia zwężenia cewki moczowej?

Urethrotomia jest najmniej inwazyjną metodą leczenia zwężenia cewki moczowej. U pacjentów, u których leczenie z wykorzystaniem tej metody nie przynosi efektu lub jest technicznie niewykonalne możliwe są operacje otwarte.

Czy jest różnica między urethrotomią wykonaną nożem a urethrotmią z wykorzystaniem lasera?

Urethrotomia optyczna jest zabiegiem stosunkowo bezpiecznym. W kilku przeprowadzonych badaniach dowiedziono, że nie ma przewagi rozcięcie zwężenia cewki moczowej z wykorzystaniem lasera nad klasycznym sposobem. Laserowa urethrotomia optyczna charakteryzuje się mniejszym krwawieniem podczas zabiegu co znacznie podnosi komfort operatora. Częstość nawrotów zwężenia cewki moczowej jest porównywalna w przypadku obu metod.

Leczenie operacyjne

U pacjentów, u których leczenie endoskopowe jest niewskazane lub niemożliwe leczenie operacyjne jest postępowaniem z wyboru. Zabieg przeprowadzany jest w warunkch sali operacyjnej i polega na wycięciu zwężonego odcinka i odtworzeniu jej ciągłości. Czasami istnieje potrzeba przeszczepienia płata skóry lub śluzówki w miejsce brakującego fragmentu. Istnieje wiele metod operacyjnych leczenia ubytków po wyciętym zwężeniu cewki moczowej. Do najczęściej wykorzystywanych materiałów służących rekonstrukcji zwężonej cewki moczowej są : błona śluzowa policzka lub napletka, skóra grzbietowej powierzchni prącia lub napletka. Zwężenia cewki moczowej na długim odcinku są trudne w leczeniu i często dają niezadowalający efekt pooperacyjny.

Rozszerzanie cewki moczowej

Rozszerzanie cewki moczowej jest najprostszym sposobem leczenia zwężenia cewki moczowej. Najczęstszym wskazanie do okresowych rozszerzań cewki moczowej jest zapobieganie nawrotom zwężenia po leczeniu zabiegowym (urethrotomia optyczna / operacje klasyczne). Rozszerzanie cewki moczowej rozszerzadłami jest postępowaniem z wyboru u pacjentów z dużym ryzykiem nietrzymania moczu po leczeniu operacyjnym.