10 zapomnianych czynników ryzyka kamicy nerkowej

1.  Nadmierne spożycie soli kuchennej: chlorek sodu czyli sól kuchenna spożywany w nadmiernej ilości może przyczynić się do zwiększonego ryzyka kamicy nerkowej. Współczesna dieta składajaca się z wysoko przetworzonych produktów i fast foodów jest bogata w sól kuchenną. Zgodnie z wytycznymi WHO dobowe spożycie soli kuchennej powinno wynosić od 3 do 5 gramów na dobę. Chlorek sodu przyjmowany w nadmiernej ilości zwiększa wydalanie jonów wapnia co może przyczynić się do zwiększenia ryzyka krystalizacji soli wapiennych w układzie kielichowo-miedniczkowym nerki. Oprócz ograniczenia spożycia soli kuchennej (NaCl) można zastąpić ją solą potasową (KCl).

Fot. 6 milimetrowy złóg wydalony przez chorego.

2.  Otyłość: Otyłość i związana z nią insulinooporność są uznanymi czynnikami ryzyka kamicy moczowej. Hiperinsulinemia powoduje wzrost wydalania jonów wapnia w moczu co przekłada się do wzrost ryzyka wytrącania złogów wapiennym w układzie zbiorczym nerki. Zmiany metaboliczne obserwowane u osób otyłych - zwiększone wydalanie kwasu moczowego i szczawianów w moczu może prowadzić do powstawania złogów szczawianowo-wapniowych. W wielu badaniach udowodniono, że osoby z BMI wynoszącym ponad 25 mają większe stężenia kwasu moczowego w porównaniu do osób z prawidłową masą ciała.

3.  Nadmierne spożycie mięsa: dieta stosowana w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych redukuje prawdopodobieństwo wystąpienia kamicy nerkowej. Ryzyko wystąpienia kamicy może się zmniejszyć o blisko 45% u osób stosujących dietę bogatą w owoce, warzywa, orzechy, produkty pełnoziarniste oraz unikających spożycia soli i napojów słodzonych.

4.  Przewlekłe lub nawracające zakażenie układu moczowego: Stan zapalny w obrębie układu moczowego powoduje złuszczanie się komórek nabłonka co w połączeniu z zasadowym odczynem moczu spowodowanym rozkładem mocznika przez enzymy bakteryjne sprzyja krystalizacji złogów struwitowych. Kamica struwitowa nazywana inaczej odlewową może być przyczyną nawrotowych infekcji układu moczowego dlatego każdy pacjent z nawrotowym ZUM wymaga USG układu moczowego.

5.  Choroby zapalne jelit: choroba Leśniowskiego Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubago są nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit prowadzącymi do zaburzeń wchłaniania treści pokarmowej i przewlekłych biegunek. Zaburzenia wchłaniania szczawianów, jonów wapnia i wysoki ciężar właściwy moczu mogą predysponować do wytrącania złogów szczawianowo-wapniowych.

6.  Nadużywanie środków przeczyszczających - nieprawidłowa dieta, brak aktywności fizycznej i picie zbyt małych ilości płynów są najczęstszą przyczyną zaparć. Powszechna dostępność środków przeczyszczających i brak zrozumienia dla przyczyn, które je powodują sprawiają, że są one powszechnie nadużywane. Częste stosowanie preparatów przeczyszczającyh powoduje zaburzenia wchłanianaia z przewodu pokarmowego skutkujące zwiększonym wydalaniem szczawianów w moczu pacjenta i zwiększonym ciężarem właściwym moczu czyli zwiększonym ryzykiem krystalizacji w obrębie układu kielichowo-miedniczkowego.

7.  Operacje jelit - usunięcie długiego odcinka jelita cienkiego może być przyczyną biegunek tłuszczowych co często jest przyczyną zwiększonego stężenia szczawianów w moczu pacjenta.

8.  Nadczynność przytarczyc: Przytarczyce są małymi gruczołami wydzielającymi parathormon odpowiedzialny za regulację stężenia wapnia w surowicy. Nadmierna produkcja parathormonu powoduje zwiękoszone uwalnianie wapnia z kości co skutkuje jego zwiększonym stężeniem w moczu.

9.  Brak aktywności fizycznej i długotrwałe unieruchomienie mogą przyczynić się do rozwoju kamicy nerkowej. Siedzący tryb życia jest uznanym czynnikiem ryzyka wystąpienia kamicy nerkowej. Długotrwałe unieruchomienie zwiększa wchłanianie wapnia z kości co powoduje wzrost jego stężenia w moczu pacjenta.

10. Nadmierne spożywanie produktów o dużej zawartości szczawianów: jedzenie dużych ilości czekolady, szpinaku i rabarbaru powoduje wydalanie dużych ilości szczawianów w moczu i niekorzystne zmiany w jego pH.

Polecane artykuły

  Przyczyny powstawania kamicy nerkowej
  Zapobieganie kamicy układu moczowego