Prostata - gruczoł krokowy - inaczej stercz

Gruczoł krokowy, czyli stercz (łac. prostata) jest nieparzystym narządem mięśniowo – gruczołowym położonym w dnie miednicy . Prostata otacza sterczowy odcinek cewki moczowej a jego podstawa stanowi podporę dla pęcherza moczowego. Od przodu stercz jest silnie związany więzadłami łonowo – sterczowymi z tylną powierzchnią spojenia łonowego. Gruczoł krokowy pod względem swojego położenia i patologii stanowi część składową układu moczowego, czynnościowo jednak należy do układu płciowego i jest też jego częścią składową. Stercz jest zbudowany w większej części z miąższu gruczołowego, w mniejszej przeniknięty pasmami mięśniówki gładkiej.

Wydzielina gruczołu krokowego stanowi około 15 – 25% objętości nasienia i dzięki wysokiej zawartości glukozy stanowi materiał energetyczny dla plemników. Produkowane przez gruczoł krokowy prostaglandyny odpowiedzialne są za ruchliwość plemników.

Kształt prostaty porównywany jest do kasztana jadalnego i przypomina wyglądem spłaszczony stożek. W budowie stercza wyróżnia się dwa płaty boczne : prawy i lewy. Płaty połączone są łącznotkankową węziną, która nie zawiera utkania gruczołowego. Gruczoł krokowy posiada 4 powierzchnie: dwie dolno – boczne oraz przednią i tylną. W budowie stercza wyróżnić można podstawę i wierzchołek. Podstawa jest  ściśle związana z szyją pęcherza moczowego i jest miejscem gdzie włókna mięśniowe stercza i pęcherza moczowego przenikają się. Wierzchołek stercza skierowany jest ku dołowi i do przodu i stanowi miejsce gdzie włókna mięśniowe przepony moczowo – płciowej przenikają torebkę stercza. Powierzchnia tylna gruczołu krokowego sąsiaduje z  przednią ścianą odbytnicy i jest najlepiej dostępna podczas badania per rectum (DRE). Powierzchnia przednia skierowana jest w kierunku tylnej , dolnej części spojenia łonowego. Powierzchnie dolno – boczne otoczone są obustronnie przez włókna mięśnia dźwigacza odbytu.

Naczynia tętnicze zaopatrujące gruczoł krokowy są gałęziami odchodzącymi od tętnic pęcherzowych dolnych, odbytniczych i zasłonowych będących gałęziami tętnic biodrowych wewnętrznych. Tętnica sterczowa, która odchodzi od tętnicy pęcherzowej dolnej wnika do gruczołu krokowego w bruździe pomiędzy pęcherzem a sterczem. Gałęzie torebkowe odchodzące od gałęzi gruczołowych tworzą wraz z gałązkami nerwowymi splotów miednicznych pęczki naczyniowo – nerwowe Walsha. Pęczki naczyniowo – nerwowe leżą wzdłuż bocznego brzegu stercza  i stanowią podstawę unerwienia ciał jamistych.

Polecane arykuły

  Łagodny przerost gruczołu krokowego - BPH
  Rak prostaty - od objawu do rozpoznania
  PSA - swoisty antygen sterczowy - diagnostyka chorób prostaty
  Przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego - TURP
  USG transrektalne prostaty - na czym polega badanie
  Biopsja prostaty - przebieg badania