Najczęściej zadawane pytania na temat HIFU

Na jakiej zasadzie HIFU niszczy komórki raka gruczołu krokowego

W czasie procedury HIFU tkanka nowotworowa poddawana jest działaniu wysokiej temperatury i kawitacji (powstanie pęcherzyków gazu w komórkach), które powstają w wyniku oddziaływania skupionej wiązki fal ultradźwiękowych o wysokim natężeniu. W czasie zabiegu gruczoł krokowy nie jest usuwany a wysoka temperatura wynosząca od 60 do 80 stopni Celsjusza w połączeniu ze zjawiskiem kawitacji powoduje martwicę komórek raka prostaty.

Jakie są wskazania do leczenia metodą HIFU?

Wskazaniem do zastosowania HIFU może być rak gruczołu krokowego ograniczony do narządu (T1-T2N0M0) u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego lub radioterapii. Metoda HIFU może być opcją leczenia u pacjentów, którzy nie wyrażają zgody na leczenie radykalne (operacj/radioterapia). HIFU może być opcją leczenia uzupełniającego u pacjentów ze wznową miejscową po zastosowaniu radioterapii.

Jak przebiega zabieg HIFU?

HIFU wykonywane jest w znieczuleniu regionalnym (znieczulenie podpajęczynówkowe lub zewnątrzoponowe). Procedura jest czasochłonna a średni czas zabiegu waha się od 2 do 4 godzin. W czasie procedury chory ułożony jest na lewym boku a do odbytnicy wprowadzana jest specjalna głowica, która emituje skupioną wiązkę fal ultradwiekowych o wysokim natężeniu. W większości przypadków HIFU poprzedzona jest przezcewkową elektroresekcją stercza, która ma na celu zmniejszenie objętości gruczołu krokowego i zmniejszenie ryzyka zatrzymania moczu po zbaiegu.

Jakie są wady HIFU?

Podstawową wadą HIFU jest fakt, że jest to metoda stosunkowo krótko stosowana w leczeniu raka gruczołu krokowego. Do grudnia 2015 nie istniały badania, które porównywałyby skuteczność HIFU w porównaniu do metod radykalnych leczenia raka prostaty takich jak prostatektomia radykalna czy radioterapia radykalna. Stosunkowo krótki czas od momentu wprowadzenia HIFU do leczenia raka stercza uniemożliwia ocenę długoterminowej skuteczności i odległych powikłań. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Urologicznego z 2015 roku HIFU jest metodą, która może być zastosowana u chorych, którzy nie wyrazili zgody lub pacjentów obciążonych, którzy nie kwalifikują się do leczeni radykalnego. W październiku 2015 FDA zatwierdziło HIFU w leczeniu raka stercza niskiego ryzyka na terenie USA.

Wyniki badań obrazowych takich jak rezonans magnetyczny i transrektalne USG mają ograniczoną wartość. Wielokrotnie wyniki badań obrazowych nie są zgodne z wynikiem histopatologicznym uzyskanym po prostatektomii radykalnej. W kilku badaniach udowodniono niski stopień korelacji pomiędzy obrazem MRI/TRUS a stanem histopatologicznym usunietego gruczołu (wieloogniskowść raka stercza w wyniku histopatologicznym przy pojedynczym ognisku rozpoznanymw  MRI lub TRUS).

Jaka jest skuteczność HIFU w leczeniu raka gruczołu krokowego?

HIFU jest nową metodą i brak jest badań klinicznych, które potwierdziłyby jej rzeczywistą skuteczność w porównaniu z leczeniem operacyjnym i radioterapią radykalną. Stosunkowa niewielka ilość procedur HIFU na całym świecie i czas obserwacji poniżej 10 lat nie pozwalają na ostateczną oceny wartości HIFU w leczeniu raka stercza. Terapia HIFU może być wartościową alternatywą dla pacjentów ze wznową miejscową po radioterapii radykalnej.

Jaka jest róznica pomiędzy prostatektomią radykalną i HIFU?

Prostatektomia radykalna jest operacją polegającą na wycięciu gruczołu krokowego wraz z pęcherzykami nasiennymi. W czasie HIFU gruczoł krokowy nie jest usuwany a tkanka nowotworowa niszczona jest przez wysoką temperaturę i powstanie pęcherzyków gazu w komórkach, które są efektem oddziaływania skoncentrowanej wiązki ultradźwiękowej.

Jakie są najczęstsze powikłania po HIFU

Wśród najczęściej obserwowanych powikłań wymienia się nietrzymanie moczu, zaburzenia wzwodu prącia i zakażenie układu moczowego. U części pacjentów obserwije się długotrwałe objawy dyzuryczne. rzadkim powikłaniem HIFU jest przetoka cewkowo-odbytnicza spowodowana uszkodzeniem ściany odbytnicy.

Jakie urządzenie do HIFU jest w tej chwili najlepsze?

Nie istnieje ranking urządzeń wykorzystywanych do HIFU w leczeniu raka gruczołu krokowego. Istnieją dwa urządzenia służaće do leczenia raka stercza - francuski Ablatherm i amerykański Sonoblate. Na terenie USA tylko urządzenie Sonoblate zostało dopuszczone do leczenia raka gruczołu krokowego.